Mark Ravenhill

Χτες το βράδυ αποφάσισα ότι μου αρέσει ο Mark Ravenhill.

- Life is shit, isn't it?
- I should say this is a distinct possibility.

Κάθε χρόνο το National Theatre δημιουργεί σε συνεργασία με τους «καλύτερους συγγραφείς» δέκα νέα έργα “for young people”, δηλαδή για εφήβους και νέους ηθοποιούς, με θέματα νεανικά για να ανεβούν σε σχολεία και νεανικά θέατρα.

Χτες, με τη Χ. είδαμε δύο από αυτά τα έργα, το Chatroom του
Enda Walsh (Ιρλανδός, note to self: να τον «ψάξω», το πρόγραμμα λέει ότι δουλεύει τα σενάρια τριών ταινιών) και το Citizenship του Mark Ravenhill (για κάποιο λόγο νόμιζα ότι θα βλέπαμε και ένα τρίτο, το Burn, απόδειξη του ότι τα έχω εντελώς χαμένα... Το θέατρο είχε αδειάσει και εγώ περίμενα και το άλλο!!!)

Φτάνοντας στο θέατρο βρήκαμε ένα λόμπυ γεμάτο από νέα παιδιά. Αγχώθηκα λίγο, είμαι ιδιαίτερα παράξενη με το κοινό του θεάτρου, άρχισα τις φρικτές σκέψεις ότι θα σχολιάζουν δυνατά όλη την ώρα, δε θα βγάλουν το σκασμό (η μνήμη ενός θεατρικού που είχαμε δει στο γυμνάσιο, την Ιφιγένεια εν Ταύροις στο θέατρο του Τσάγκα και της απίστευτης ντροπής που ένιωθα για τη συμπεριφορά των συμμαθητών μου μου ήρθε στο μυαλό … τώρα γιατί εγώ αισθανόμουν υπεύθυνη για όλους τους άλλους είναι άλλο θέμα… το ψάχνουμε με τον γιατρό μου!) Ευτυχώς όλα εξελίχθηκαν καλά, they behaved themselves, γελούσαν λίγο εκκωφαντικά σε άσχετες στιγμές, κυρίως στις βρισιές και στις αφελείς ατάκες των νέων στο έργο του Ravenhill, αλλά θεώρησα ότι ίσως και να συνέβαινε επειδή κάπου εκεί έβλεπαν τον εαυτό τους. Όπως και να έχει, τα vibes στο θέατρο ήταν τόσο θετικά και η αφοσίωσή τους τέτοια που δεν είχα πρόβλημα. Αντιθέτως ένιωσα μεγάλη στοργή για τον 14χρονο που καθόταν στ’ αριστερά μου και κράταγε σημειώσεις ασταμάτητα! Φαντάζομαι ότι η επίσκεψη στο θέατρο περιελάμβανε και κάποια εργασία για το σχολείο. Ευτυχώς και για τους 2 μας, ήταν αριστερόχειρας αλλιώς ήταν τόσο ατσούμπαλος και οι θέσεις στο Cottesloe τόσο στενές που θα με είχε σακατέψει! Aah, to be young again!!!! (ok, my birthday is coming up in a few days, I can be pathetic alright????)

Το Citizenship περιστρέφεται γύρω από έναν 15χρόνο σε αναζήτηση της σεξουαλικής του ταυτότητας. Τον βλέπουμε στο σχολείο με τους συμμαθητές του (τον stoner, τους bullies και λοιπούς στερετυπικούς χαρακτήρες), να προσπαθεί να κάνει σχέση με μία συμμαθήτριά του και παράλληλα να την πέφτει σε έναν gay δάσκαλό του με την ελπίδα ότι κάτι από τα δύο θα του δώσει την απάντηση: το απρόσωπο άτομο που φιλάει στα όνειρα του είναι άντρας ή γυναίκα;

Το Chatroom μιλάει για αυτό που λέει ο τίτλος. Έφηβοι που συναντιούνται σε διάφορα chatrooms. Σε ένα, δύο κορίτσια μιλάνε για το πώς η Britney Spears πούλησε την παιδική τους ψυχή με τη μουσική της εξέλιξη! (Μπορεί να ακούγεται γελοίο αλλά πρέπει να το δείτε για να καταλάβετε το μέγεθος της ειρωνείας!). Σε ένα άλλο, ένας έφηβος επιχειρηματολογεί κατά του Willy Wonka and the Chocolate Factory και του Harry Potter , υποστηρίζοντας ότι είναι σκοπίμως αφελή για να αποτρέπουν τα παιδιά να σκέφτονται ελεύθερα. Κάτι πρέπει να γίνει για αυτό, ίσως να δολοφονούσαν την JK Rowling;;;;
Τα πράγματα σοβαρεύουν όταν, εν είδη αστείου, κάποιοι παροτρύνουν έναν τρίτο καταθλιπτικό έφηβο να αυτοκτονήσει.

Σε μία πρώτη, επιφανειακή ανάγνωση ίσως κάποιος να τσινίσει βλέποντας κάποια ενήλικα μηνύματα – συμβουλές προς τους νέους (Ravenhill: use a condom, Walsh: μην επιτρέπετε να σας χειραγωγούν στα chats) όμως και τα δύο έργα είναι πολύ μακριά από αυτό. Και τα δύο έργα περιγράφουν μία πραγματικότητα (τη βρετανική; Ίσως όχι μόνο) αλλά με ένα φρέσκο τρόπο. Αν και ασχολούνται με τα τετριμμένα, είναι τόσο αναζωογονητικά... κυρίως όμως αναζωογονητική είναι η γλώσσα. Δε φανταζόμουν ότι η μεταφορά της καθομιλουμένης θα μπορούσε να είναι τόσο επιτυχημένη. Χωρίς πολλά κλισέ, ανεμπόδιστη, γάργαρη... και να φανταστείς ότι σε σημεία το έργο του Ravenhill έμοιαζε να είχε υιοθετήσει τους ήρωες του Little Britain!

Και γυρνώντας στην αρχή, αποφάσισα οτι αγαπώ τον Ravenhill: μου αρέσει το πώς γράφει, πάντα με ένα πικρό χιούμορ, τρομερός ατακαδόρος (“do all gay people come through the floor?”)... Σε όποιους είναι στο Λονδίνο και ασχολούνται με το θέατρο, τα συστήνω και τα δύο ανεπιφύλακτα...

και επειδή η εικόνα που είχα για τον Ravenhill έμοιαζε με την πρώτη, όπου είχε κάτι το απόκοσμο, κάτι το σχεδόν δαιμονικό, πάρτε και αυτή που απεικονίζει τη σημερινή πραγματικότητα

ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ
Το 2001 είχα δει ένα άλλο έργο του Ravenhill, το Mother Clap's Molly House, πάλι στο National, και είχα σκεφτεί πως το χιούμορ είναι συνήθως κάτι που λείπει από το ανέβασμα ξένων έργων στην Ελλάδα. Αυτή η σκέψη ξαναγύρισε στο μυαλό μου όταν το φθινόπωρο είδα τους Aristocrats του Brian Friel. Για να μην παρεξηγηθώ: το θέατρο της Αθήνας το λατρεύω, έβλεπα πολύ όταν ζούσα εκεί και όποτε βρίσκομαι εκεί για διακοπές δε χάνω ευκαιρία να δω 3-4 παραστάσεις. Κουτσό, στραβό, πάντα σε εκπλήσσει (ομολογουμένως λιγότερο απ’ ότι παλιότερα.. ίσως και λόγω ηλικίας) έχει μεγάλη ποικιλία και τέλοσπαντων, δεδομένων των χρημάτων που (δεν) επενδύονται σε αυτό και του μεγέθους της πόλης, είναι κανείς να αναρωτιέται για την ύπαρξη του. Παρ’όλα αύτα, έχω την αίσθηση ότι είναι ενδεδυμένο ένα πέπλο σοβαρότητας. Όλα «διαβάζονται» με το σοβαρότερο δυνατό τρόπο. Βλέποντας τους Αριστοκράτες λοιπόν (μιλάει για την τελευταία συνάντηση των μελών μιας ξεπεσμένης Ιρλανδικής, Ρωμαιοκαθολικής upper class οικόγενειας, με όλη την σκοτεινή ατμόσφαιρα των έργων του Friel) θυμήθηκα τον Θαυματοποιό και τον Ξεριζωμό του ίδιου που ανέβηκαν στο Απλό θέατρο πριν λίγα χρόνια και που είχα την τύχη να δώ. Στους Αριστοκράτες μέσα στη ζοφερότητα των οικογενειακών σχέσεων, υφέρπει ένα χιούμορ, πικρό, κυνικό αλλά χιούμορ. Οι πρωταγωνιστές κατά κάποιο τρόπο αναγνωρίζουν το ευτελές της παρουσίας του σε αυτό το σπίτι / λαό/ χώρα. Δε θυμάμαι κάτι τέτοιο στις ελληνικές παραστάσεις, ειδικά στον Ξεριζωμό που ίσως να προσφερόταν περισσότερο. Το Translations, το οποίο στην Ελλάδα με τον Καταλειφό το λάτρεψα, δεν μπόρεσα να το δω στην Αγγλία για να μπορέσω άμεσα να πιστοποιήσω αυτή την υποψία μου. Αλλά ακόμα και η μετάφραση του τίτλου Ξεριζωμός από το ουδέτερο Translations ίσως να λέει κάτι.

Ίσως πάλι θα έπρεπε να αφησω τις αναλύσεις για τους επαίοντες και να τελείωνα με τη λογοδιάρροια....

Τέλος, εδώ και καιρό έχω αποφασίσει να μην κάνω συγκρίσεις του τόπου που ζω με την Ελλαδίτσα, ούτε φωναχτά, ούτε μυστικά, γιατί είναι ισοπεδωτικές, συχνά άδικες και στο τέλος άσκοπες. Άσε που με ψυχοπλακώνουν σφόδρα! Οπότε σθενάρα αντιστέκομαι στον πειρασμό να μεμψιμοιρήσω για τα χρήματα που δίνονται εδώ για το θέατρο. Το ίδιο και για την ωριμότητα των εφήβων συν-θεατών μου. Αλλά δεν μπορεί να μην σκέφτομαι πως στην Ελλάδα αποκλείεται να χρηματοδοτηθεί / παρουσιαστεί / ανεβεί σε σχολείο ποτέ έργο στο οποίο ένας μαθητής πειραματίζεται σεξουαλικά ή απλώς φιλά τον ομοφυλόφιλο καθηγητή του.

Μπορώ ήδη να δω τον Έβερτ να λέει πως αν ο υπουργός δε κατεβάσει το έργο, θα το κατεβάσει μόνος του... αχ, κατάθλιψη...

Ο Ravenhill έδω για το έργο του.

P.S. Την άλλη εβδομάδα πάω να δω άλλο νέο έργο του Ravenhill, το The Cut, με τον Ian McKellen. Ανυπομονώ...